امنیت غذایی و اخلاق زیستی در کشاورزی پایدار

‌زمینه: امنیت غذایی یکی از مهمترین مؤلفه‏های امنیت انسانی است. در دهه‏های اخیر، روشهای ناپایدار کشاورزی که صرفاً برای افزایش تولید گسترش یافته‏اند، نه تنها جایگاه انسان در قالب نگاهبان طبیعت را زیر سوال برده‏اند، بلکه عدم پایداری در تولید، امنیت غذایی انسان را نیز به مخاطره انداخته است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی چگونگی دستیابی به امنیت غذایی در کشاورزی پایدار، ضمن رعایت ملاحظات اخلاق زیستی است.   نتیجه‌گیری: یافته‏های این بررسی نشان می‏دهد در چند دهه اخیر با توجه به ناپایداری سامانه‏های رایج کشاورزی، انسان در مواجهه با طبیعت، جنبه‏های اخلاقی را زیر پا گذاشته و نسبت به آن بی‏توجه بوده است. کشاورزی پایدار رسالت خویش را زمانی به فرجام رسانده که ضمن تامین امنیت غذایی، جنبه‏های اخلاقی تولید نیز رعایت گردد. در حالی که کشاورزی رایج قائل به تفکری انسان‏محور بوده و هیچ موجودی را به غیر از انسان واجد جایگاه اخلاقی نمی‏شمارد. کشاورزی طبیعی که از شاخه‏های کشاورزی پایدار و بر گرفته از نگرشی غیر انسان محور است، جایگاه اخلاقی را به سایر موجودات زنده یا چرخه‌حیات به عنوان یک کلّیت تعمیم می‏دهد. نتایج این بررسی نشان می‏دهد کشاورزی طبیعی امنیت غذایی بشر را در گرو امنیت و حفظ تمامیت طبیعت می‏پندارد و حفظ تمامیت طبیعت را منوط به حفظ جایگاه اخلاقی آن می‏داند. جنبه‏های اخلاق زیستی در کشاورزی پایدار نه تنها با تولید منافات ندارد، بلکه از پیش‏شرط‏های نیل به امنیت غذایی است.